دریاچه سوان (Sevan)

شهر سوان به دلیل وجود دریاچه زیبای سوان، یکی از محبوب ترین شهرهای ارمنستان است. مسافران و بازدیدکنندگان زیادی به خصوص در تابستان به این شهر می آیند. دریاچه سوان که در ارتفاع ۱۹۰۰ متری قرار گرفته است، یکی از مرتفع ترین دریاچه های جهان نیز به حساب می آید. این دریاچه به دلیل زیبایی اش به «مروارید طبیعت ارمنستان» نیز شهرت دارد. در کنار دریاچه می توانید باربیکیو داشته باشید، قایق سواری کنید و یا استراحت کنید و از مناظر زیبا لذت ببرید. ماهی این دریاچه به نام Ishxan نیز بسیار معروف است و لذت خوردن آن را در یکی از کافه ها و رستوران های آنجا از دست ندهید.

صومعه سواناوانک | Sevanavank

یکی دیگر از معروف ترین جاذبه های ارمنستان، همین صومعه سواناوانک است که در شبه جزیره دریاچه قرار دارد. بسیاری خود را به دریاچه سوان می رسانند تا این صومعه را از نزدیک ببینند و در واقع با یک تیر، دو نشان بزنند. قدمت این صومعه تاریخی و مورد توجه کشور ارمنستان، به قرن نهم میلادی بر می گردد، زمانی که شاهدخت مریم، دختر پادشاه وقت دستور ساخت صومعه سواناوانک را داد. البته خوب است بدانید که این صومعه مجموعه ای از دو کلیسا است که گنبدهایی هشت ضلعی داشته و بسیار به یک دیگر شبیه اند.

البته خوب است بدانید که در واقع صومعه سواناوانک در تنها جزیره دریاچه سوان ساخته شده بود، اما پس از استفاده بی رویه از آب سوان و کاهش سطح آب دریاچه، این جزیره به شبه جزیره بدل شد و بنابراین امروزه برای دسترسی به کلیسا، نیازی به قایق سواری نداشته و به راحتی می توانید از مسیری زمینی به آن برسید.

صومعه هایراوانک | Hayravank Monastery

صومعه مشهور و تاریخی دیگری در بخش شمال شرقی دریاچه سوان به چشم می خورد که بازدید از آن را نیز نمی توان از دست داد. صومعه هایراوانک درست در نزدیکی روستایی کوچک به همین نام قرار گرفته و پیشینه اش به قرن ۹ تا ۱۲ میلادی باز می گردد. این مجموعه رهبانی چند ساختمان مانند کلیسا، نمازخانه و سالن انجمن را در خود جای داده است.

پس از بازدید از صومعه هایراوانک می توانید در محطوه اطرافش گردش کنید و خود را به خاچکارها یا چلیپاسنگ ها برسانید. خاچکارها در واقع نوعی سنگ قبرهای قدیمی بوده که به تزئینات، نمادها و حکاکی های منحصر به فردی آراسته شده اند. اگر به گشت و گذار خود در جهت شمال غربی ادامه دهید، به فاصله کمی به بقایایی از قلعه ای باستانی و چند هزار ساله خواهید رسید. جالب است بدانید که باستان شناسان اشیای تاریخی و عتیقه ای بسیاری چون سلاح های فلزی و سنگی، بت های سفالی، ظروف مختلف و … را در این منطقه پیدا کردند که قدمت آن ها به عصر آهن و حدود ۳۳۰۰ سال پیش بر می گردد.

قبرستان نوراتوس | Noratus Cemetery

اگر به بخش غربی دریاچه و ۴۰ کیلومتری شهر سوان برویم، به روستایی تاریخی و با اهیمت خواهیم رسید که به سبب گورستان متفاوتش مشهور است. قبرستان نوراتوس، مجموعه ای از ۹۰۰ خاچکار یا چلیپاسنگ بی نظیر است که قدمت برخی از این سنگ قبرها به قرن دهم میلادی بر می گردد. باید بدانید که با بازدید از نوراتوس، در واقع بزرگ ترین مجموعه خاچکارهای جهان را پیش روی خود دارید. قسمت جالب توجه درباره این چلیپا سنگ ها این است که هر کدام به نقش و نگاری متفاوت آراسته شده اند و طرح های هر کدام منحصر به فرد می باشند. همچنین خوب است بدانید که خاچکارها یکی از اصلی ترین نمادهای تاریخی کشور ارمنستان محسوب شده و چکیده ای از فرهنگ و هنر این مرز و بوم می باشند.

البته پیش از آن که قبرستان نوراتوس عنوان بزرگ ترین گورستان خاچکارهای جهان را به خودش اختصاص دهد، این عنوان از آنِ قبرستان خاچکار شهر جلفا، در منطقه نخجوان بود. پس از آن که دولت جمهوری آذربایجان بسیاری از این سنگ قبرها را از بین برد، نوراتوس بیش از پیش در دنیا مطرح شد.

 

کلیسای سنت جیکوب | St. Jacob’s Church

درست در نزدیکی صومعه تاریخی و جذاب سواناوانک، کلیسای سیاه رنگ و کوچک دیگری در شهر سوان به چشم می خورد که گرچه به پای رقیب خود نمی رسد، اما ارزش بازدیدی کوتاه مدت را دارد. این کلیسا تمام از سنگ توف مشکی ساخته شده و اغلب اوقات خلوت و دنج است. شما همچنین می توانید راهب های کلیسا را در حین کار و انجام وظایفشان ببینید.

روستای نرکین گتاشن | Nerkin Getashen

اگر سفر خود به دور دریاچه سوان را ادامه بدهید، ارمنستان سخاوتمندانه با جاذبه های دیگرش از شما استقبال می کند. در بخش جنوبی دریاچه سوان، روستای مهم و معروف دیگری به نام نرکین گتاشن به چشم می خورد که میزبان کلیسایی تاریخی بوده و در دل خود رودخانه وروتان را نیز جاری کرده است. علاوه بر این دو، گورستان وسیع دیگری نیز در این روستا انتظار شما را می کشد که تعداد زیادی چلیپا سنگ و خاچکار ار در خود جای داده است. بنابراین بازدید از این سنگ قبرهای استثنائی را از دست ندهید.

قلعه آدزبرد | Odzaberd

یکی دیگر از جاذبه های تاریخی که در اطراف دریاچه سوان دیده می شود، قلعه ای به نام آدزبرد است که پیش تر ها نیز با نام تیسِبا شناخته می شد. برای آن که به این قلعه برسید، باید به سوی بخش جنوبی دریاچه سوان حرکت کنید و خودتان را به شهر تسووینار برسانید. درست در بخش شرقی شهر و بر روی تپه ای، قلعه آدزبرد را خواهید دید. باید بدانید که این قلعه، یک سازه تاریخی و یادگاری ساده نیست و یکی از مهم ترین سایت های باستان شناسی ارمنستان محسوب می شود، چرا که زمانی محل اقامت پادشاهی اورارتو (پادشاهی باستانی ارمنستان) در ۲۸۰۰ سال پیش بوده است. یکی دیگر از دلایل اهمیت این قلعه آن است که از سالم ترین قلعه های برجا مانده در اطراف دریاچه سوان می باشد.

با این حال وقتی از آدزبرد صحبت می کنیم، نباید انتظار دیدن ساختمانی وسیع و باشکوه را داشته باشید، چرا که امروزه تنها بقایایی از این ساختمان باستانی باقی مانده است.

تفریحات دریاچه سوان

وقتی برای گردش و تفریح در دریاچه سوان برنامه ریزی می کنید، گزینه های بسیار مختلفی پیش روی شماست:

۱- شنا و آب تنی

در این دریاچه وسیع که حکم دریای ارمنستان را دارد، می توانید به سراغ اولین و محبوب ترین تفریح آبی یعنی شنا بروید. تنها کافیست که خود را به یکی از سواحل عمومی دریاچه برسانید و با خیال راحت در آب دریاچه شنا کنید. خیالتان از بابت امنیت این سواحل راحت باشد، چرا که در تمام سواحل عمومی مأمورین غریق نجات به چشم می خورند.

۲- آفتاب گرفتن

در ساحل سوان هم فرصت آن را دارید که بدن خود را میهمان آفتاب و گرمای دلپذیر کنید. البته در نظر داشته باشید، از آن جا که سوان دریاچه ای مرتفع و کوهستانی است، حتی در تابستان ها هم هوا چندان گرم نمی شود. بنابراین آفتاب گرفتن برای فصل های دیگر، چندان منطقی به نظر نمی رسد.

۳- جت اسکی و قایق سواری

در سواحل عمومی دریاچه سوان، اسکله هایی خواهید دید که قایق های موتوری و جت اسکی ها را در اختیار مسافران قرار می دهند.

۴- وایند سرفینگ یا باد موج سواری

وایند سرفینگ یا موج سواری، دیگر تفریح هیجانی پرطرفدار در دریاچه سوان است که می توانید به سراغش بروید. اگر تا به حال تجربه ای از وایند سرفینگ نداشته اید، نگران نباشید چرا که علاوه بر امکانات این ورزش آبی جذاب، می توانید آموزش کار با آن را نیز فرا بگیرید.

هزینه آموزش تخصصی:

یک ساعت: ۳۰ دلار (حدود ۸۴ هزار تومان)
دو ساعت: ۵۰ دلار (حدود ۱۹۰ هزار تومان)
سه ساعت: ۶۰ دلار (حدود ۲۳۰ هزار تومان)

هزینه اجاره وسایل:

یک ساعت: ۲۰ دلار (حدود ۷۶ هزار تومان)
دو ساعت: ۳۰ دلار (حدود ۸۴ هزار تومان)
سه ساعت: ۴۰ دلار (حدود ۱۵۲ هزار تومان)
یک روز کامل: ۶۰ دلار (حدود ۲۳۰ هزار تومان)

۵- ویک بوردینگ

در ورزش هیجانی ویک بوردینگ ابتدا به قایقی موتوری متصل می شوید و سپس می توانید بر روی آب های نیلگون دریاچه سوان، موج سواری کنید.

هزینه

هزینه ویک بوردینگ بسته به شرکت ارائه دهنده می تواند متفاوت باشد. اما در هر حال برای ۱۵ دقیقه، هزینه ای در حدود ۲۵ دلار (۹۵ هزار تومان) دریافت می کنند.

۶- کایت سرفینگ

کایت سرفینگ یکی دیگر از ورزش های هیجانی و آبی است که دو ورزش موج سواری و کایت سواری را با هم تلفیق می کند! در این ورزش تخته شنای شما به یک کایت متصل می شود و در میان آسمان و بر روی آب سوان به حرکت در می آیید. البته باید بدانید از این ورزش تنها در صورتی می توانید بر روی سوان استفاده کتید که قبلا آموزش دیده باشید.

۷- کایت کاتاماران

کایت کاتاماران نوعی قایق است که به کایت متصل می شود و استفاده و هدایت آن بسیار راحت تر از کایت سرفینگ می باشد. با هزینه ای که برای کایت کاتاماران می پردازید، می توانید نحوه استفاده از آن را یاد بگیرید و برای یک ساعت با آن بر روی آب های سوان تفریح کنید.

هزینه: برای ۱ ساعت، هر نفر ۳۰۰۰ درام (حدود ۲۵ هزار تومان)

۸- پاراگلایدر سواری

تمام تفریحات زمینی و آبی را امتحان کرده اید و این بار به دنبال هیجانی تازه و مناظری چشمگیر هستید؟! پاراگلایدر جواب خوبی برای هیجان طلبی شما خواهد بود. به این روش نه تنها پرواز را در آسمان ارمنستان تجربه می کنید، بلکه دریاچه سوان و مناظر اطرافش را از زاویه ای تازه و جذاب خواهید دید. در طی ماه های جولای تا سپتامبر (حدودا اوایل تیر تا اوایل مهر) زمان مناسبی برای پاراگلایدر سواری بر فراز سوان خواهد بود. باید بدانید که تورهای پاراگلایدر سواری را در خود شهر ایروان خریداری کنید. با هزینه ای که برای این تورها می پردازید، خدماتی چون رفت و برگشت از محل، پرواز ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ای و عکاسی در آسمان به شما تعلق می گیرد.

هزینه: ۴۰ هزار تا ۴۸ هزار درام (حدود ۳۲۰ هزار تا ۳۹۰ هزار تومان)

۹- اسکی و اسنوبورد در سوان

از آن جا که سوان در منطقه ای کوهستانی و مرتفع قرار دارد، می توانید تصور کنید که در زمستان ها به چه جای دلپذیری برای تفریحات زمستانی بدل می شود! اگر اهل اسکی و اسنوبرد هستید، می توانید روی ناحیه دریاچه سوان حساب باز کنید.

هزینه ها:

هزینه اجاره وسایل مانند کفش ها و چوب اسکی در حدود ۵ هزار درام (حدود ۴۰ هزار تومان) و تله کابین منطقه نیز ۱۰ هزار (حدود ۸۰ هزار تومان) درام می باشد.

۱۰- ماهی گیری

یکی از رایج ترین و محبوب ترین کارها در دریاچه سوان، ماهی گیری است که البته برای این کار می توانید وسایل و لوازم مورد نیازتان را از محلی ها تهیه کنید. همچنین راهنمایی محلی در پیدا کردن جایی مناسب برای ماهی گیری راه مناسبی خواهد بود.

۱۱- پرنده نگری

باید بدانید سوان نه تنها میزبان موجودات آبزی است، بلکه سالانه و به هنگام مهاجرت پرندگان، گونه های مختلفی از پرندگان را به خود می خواند. اگر از آن دست عاشقان و طرفداران محیط زیست و پرندگان باشید و یا به عکاسی حیات وحش علاقه داشته باشید، سوان محل بسیار مناسبی برای پرنده نگری و تفریح خاص شما خواهد بود.

۱۲- عکاسی

فرقی نمی کند تنها با گوشی، عکس هایی موبایل می گیرید و یا دوربین حرفه ای تان را هم لحظه ای از خود دور نمی کنید، سوان آبی خوش رنگش و مناظر جذابش محلی دوست داشتنی برای عکاسی خواهد بود.

*کجا بمانیم؟

در صورتی که بخواهید بازدید خود را از دریاچه زیبای سوان افزایش دهید، باید بدانید گزینه های مختلف و متنوعی پیش روی شماست.

هتل ها و اقامتگاه های ساحلی اطراف دریاچه

می توانید اقامتی لوکس و خاطره انگیز را در کنار دریاچه سوان تجربه کنید. در این جا تعدادی از اقامتگاه ها و هتل های اطراف دریاچه معرفی شده اند:

هتل و اقامتگاه هارسنگر | Harsnaqar Hotel: هتلی مجهز و با پارکی آبی که درست در نزدیکی شهر سوان و در ساحل دریاچه سوان قرار دارد.

بست وسترن بوهمین هتل ریزورت | BEST WESTERN Bohemian Resort Hotel: هزینه ها بسته به نوع اتاق ها از شبی ۱۹ هزار تا ۶۸ هزار درام (از شبی ۱۵۰ هزار تا ۵۵۰ هزار تومان)

مجموعه اقامتی تسوواسار | Tsovasar Family Rest Complex: هزینه ها بسته به نوع اتاق ها از شبی ۳۲ هزار تا ۵۵ هزار درام (از شبی ۲۵۰ هزار تا ۴۵۰ هزار تومان)

هتل لواش | Lavash Hotel: هزینه ها بسته به نوع اتاق ها از شبی ۱۶ هزار تا ۳۲ هزار درام (از شبی ۱۲۸ هزار تا ۲۵۰ هزار تومان)

کلبه های اطراف دریاچه سوان

در اطراف دریاچه سوان و نزدیکی سواحل شمالی و سواحل شرقی کلبه های کوچک زیادی به چشم می خورند که در مقابل هتل ها، قیمت های مناسب تری دارند.

کمپینگ در اطراف دریاچه

اگر از آن دست طبیعت گردان حرفه ای هستید، دریاچه سوان گزینه های مخصوص به شما را در آستینش دارد. می توانید با وسایل و تجهزیات لازم بیایید و در محوطه های کمپینگ چادر خود را برپا کنید. منتها داشتن وسایلی چون کیسه خواب و لباس مناسب را از قلم نیندازید.

امکانات دریاچه سوان

همان طور که در بخش های مختلف اشاره کردیم، دریاچه سوان از امکانات و خدمات رفاهی خوبی بهره مند است و از آن جمله می توان به موارد پیش رو اشاره کرد:

سواحل عمومی
رستوران
کلبه جهت اقامت
پارکینگ رایگان
زمین بازی کودکان
زمین های ورزشی
سرویس بهداشتی
سطل آشغال
کمک های اولیه

بهترین فصل سفر به دریاچه سوان

همان طور که اشاره شد دریاچه سوان در ارتفاع ۱۹۰۰ متری قرار گرفته و محیطی کوهستانی دارد، بنابراین عجیب نیست که با آب هوایی متفاوت از شهر ایروان رو به رو شوید و باید بدانید آب و هوای این منطقه در هر زمان به نسبت ایروان خنک تر خواهد بود.

در هر زمانی که به دریاچه سوان سفر کنید، جاذبه ها و زیبایی های متفاوتی را خواهید دید:

بهار: در موسم بهار که دریاچه سوان را برای گشت و گذار و تفریح انتخاب کنید، پهنه سوان را به رنگ سبز آبی دلبرانه ای خواهید دید و بسته به زمان مراجعه امکانش هست که با شکوفه های بهاری یا مناظر سرسبز غافلگیر شوید.

تابستان: بهترین زمان برای تفریحات آبی و هیجانی پیش روی شماست. می توانید به ساده ترین شکل ممکن تن تان را به اب سوان بسپارید و یا سوار بر چتر بر فراز سوان پاراگلایدر برانید!

پاییز: گرچه هوا قدری سردتر از فصل تابستان است، با این حال هنوز نمی توان ماهی های کبابی سوان و مناظر زیباش را از دست داد.

زمستان: اگر زمستان را برای بازدید از سوان اختصاص دهید، با پهنه ای سپید پوش، برفی و زیبا از بزرگ ترین دریاچه و مروارید طبیعت ارمنستان رو به رو خواهید شد.

همان طور که دیدید در هر فصل با جلوه دلبرانه ای ز طبیعت سوان رو به رو هستید، با این حال شاید بتوان گفت که تابستان، به سبب تفریحات متنوعش و آب هوای دلپذیرترش، بهترین فصل بازدید و گردش در سوان می باشد.

دسترسی به دریاچه سوان

همان طور که گفته شد، بهترین ساحل دریاچه سوان در نزیکی شهری به همین نام قرار دارد. بنابراین طبیعی است که بسیاری برای دسترسی به دریاچه، شهر سوان را مقصد خود قرار بدهند. برای آن که به شهر سوان یا دریاچه سوان بروید، می توانید از قطار، اتوبوس، ون و یا تاکسی های ایروان استفاده کنید. طبیعتا آخر هفته اطراف سوان جمعیت بیش تری خواهید دید و روزهای میانی هفته گردشگران و بومیان کم تری به چشم می خورند.

قطار: از ایروان روزی دو بار قطارهایی به سوی سوان حرکت می کند که هزینه ای در حدود ۵۰۰ درام (حدود ۳,۸۰۰ تومان) دارند. برای این کار کافیست به ایستگاه قطار ایروان مراجعه کرده و بلیت های ایروان -سوان را خریداری کنید.

اتوبوس: در مجموع ایروان سه ترمینال اتوبوس دارد که برای استفاده از اتوبوس های ایروان-سوان باید به ترمینال شمالی شهر، واقع در بزرگراه ایروان-سوان بروید. این ترمینال در حدود ۵ کیلومتری شمالی مرکز شهر ایروان قرار دارد. از این محل اتوبوس هایی را خواهید دید که شما را به دریاچه سوان می رسانند.

تاکسی: با استفاده از تاکسی نیز می توانید خود را به سوان برسانید که کرایه این مسیر برای هر کیلومتر حدودا ۱۰۰ درام (حدود ۸۰۰ تومان) خواهد بود. بنابراین مسیر تقریبا ۷۰ کیلومتری ایروان-سوان را می توانید با هزینه ای در حدود ۵۶ هزار تومان طی کنید.

تورهای دریاچه سوان: در صورتی که ترجیح می دهید یک راهنما برنامه ریزی برای تفریح و مسئولیت رفت و آمد گردش در سوان را به عهده بگیرد، می توانید از تورهای دریاچه سوان استفاده کنید.بسته به آن ها این تورها را از چه شرکتی خریداری می کنید، چند ساعته و هستند، چند نفر هستید و انتظار دارید چه خدماتی دریافت کنید، هزینه های مختلفی انتظار شما را می کشند. در مجموع می توان گفت تورهای دریاچه سوان طیفی در حدود ۳۰ تا ۲۵۰ دلار (۱۱۴ هزار تا ۹۵۰ هزار تومان) دارند. خوب است بدانید که هر چه تعداد نفرات شما بیش تر باشد، هزینه نهایی تور برای هر نفر کم تر خواهد شد.

آدرس: ارمنستان، استان گغارکونیک، دریاچه سوان

دریاچه سوان میزبان جانوران مختلف

معروف ترین جاندار این منطقه که شهره خاص و عام است، ماهی های قزل آلای سوان هستند. همان طور که نام این ماهی ها نشان می دهد، بومی دریاچه سوان هستند و تنها در آب های این دریاچه یافت می شوند. خوب است بدانید قزل آلای سوان یکی از پرطرفدارترین ماهی ها در ارمنستان بوده و استفاده از آن ها در طبخ غذاهای دریایی این کشور نیز به چشم می خورد. بسیاری برای ناهار خود در کنار دریاچه سوان، روی ماهی های کبابی قزل آلا حساب می کنند و شما هم می توانید این ماهی های کبابی لذیذ را تجربه کنید.

خوب است بدانید به سبب دمای پایین دریاچه سوان، فعالیت های زیستی بسیار کند و محدود اند، بنابراین به جز قزل آلای سوان، موجودات آبزی کمی در این دریاچه وسیع وجود دارند و در مجموع می توان تعداد آن ها را ۲۹ گونه ماهی برشمرد. برخی از این ماهی ها مانند ماهی قرمز و آزادماهی چشمه ای از رقبای قزل آلای سوان می باشند. این موضوع و البته شکار بی رویه قزل آلای سوان باعث شده تا جمعیت این ماهی به شدت کاهش یابند.

جالب آن که موجودات بومی سوان تنها به ماهی ها و آبزیبان خلاصه نمی شود و زندگی بیش از ۲۰۰ گونه پرنده مختلف به این دریاچه وسیع بستگی دارد که از این میان، ۹۵ گونه برای زاد و ولد خود روی دریاچه سوان حساب می کنند. همچنین دریاچه سوان مکان مهمی برای تخم گذاری کاکایی ارمنی (نوعی مرغ دریایی) محسوب شده و حدود ۴ هزار تا ۵ هزار جفت از این پرندگان را در فصل تخم گذاری در اطراف دریاچه سوان خواهید دید.

به هنگام موسم مهاجرت، سوان همچنان دستان میزبانش را به روی پرندگان می گشاید و در این زمان گونه هایی شکاری چون سنقر گندم‌زار و عقاب صحرایی و گونه هایی آبی مانند اردک بلوطی غواص، اردک ساکت کاکل قرمز، قوی تندرا و کاکایی سربزرگ در پهنه وسیع سوان به چشم می خورند. گاهی اوقات نیز پرندگان بومی و کمیاب چون غاز پیشانی سفید کوچک به دریاچه سوان مهاجرت می کنند.

از دیگر جانداران بومی این منطقه می توان به نوعی بز وحشی و پلنگ ارمنی اشاره کرد که متأسفانه هر دو این جانوران در معرض خطر انقراض قرار داشته و جمعیت آن ها به نسبت گذشته بسیار کاهش یافته است.

اهمیت دریاچه سوان

اهمیت دریاچه سوان در نزد مردمان ارمنی و کشور ارمنستان به قدری است که عنوان «جواهر ارمنستان» را بر روی آن گذاشته و سوان را به عنوان گنجینه ملی می شناسند. خوب است بدانید که این دریاچه در کنار دریاچه های دیگری چون دریاچه ارومیه و دریاچه وان، از جمله دریاچه های مهم و معروف منطقه خاورمیانه می باشد که زمانی این سه در محدوده پادشاهی کهن ارمنستان جای داشتند. امروزه هر کدام از این دریاچه ها، عنوان بزرگ ترین در کشور را به خود اختصاص داده اند، یعنی دریاچه ارومیه، بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران و دریاچه وان بزرگ ترین دریاچه ترکیه می باشد.

اهمیت زیست محیطی دریاچه سوان به قدری است که در سال ۲۰۰۱ قانونی وضع شد و در طی آن دریاچه سوان را به عنوان اکوسیستمی استراتژیک و ارزشمند از لحاظ زیست محیطی، اقتصادی، علمی، اجتماعی، پزشکی، فرهنگی، اقلیمی، زیبایی شناسی، تفریحی و معنوی اعلام کرد.

فردریش پاروت، جهانگرد و طبیعی گرد فرانسوی، کسی که توانست برای نخستین بار در طی تاریخ، کوه آرارت را در سال ۱۸۹۹ فتح کند، درباره دریاچه سوان این گونه می نویسد:

دریاچه سوان از دیرباز از احترام قابل توجهی در میان تمام ارمنیان برخوردار بوده و حتی می توان گفت که مردمان ارمنستان به گونه ای آن را مقدس می شمارند. به همین سبب است که در اطراف و سواحل دریاچه سوان کلیساها و صومعه های تاریخی بسیاری خواهید دید. از جمله دلایلی که در اهمیت دریاچه سوان در میان مردم نقش دارد، ماهی های قزل آلای این دریاچه بوده که سالیان سال رزق و روزی مردم را تأمین می کرده است.

همان طور که فردریش پاروت اشاره کرد، اهمیت اقتصادی دریاچه سوان یکی از مهم ترین جنبه های این موهبت طبیعی است که از آن جمله می توان به تأثیر به سزای سوان در جذب گردشگران به منطقه اشاره کرد. همچنین دریاچه سوان منبعی برای آبیاری زمین های کشاورزی، ماهی گیری، تولید ارزان برق و محلی برای تفریحات آبی محسوب می شود.

نام دریاچه سوان

اجماع دانشمندان و متخصصان زبان و فرهنگ دانشگاهی بر این است که ریشه کلمه «سوان» به زبان اورارتویی (زبان کهن سرزومین ارمنستان) بر می گردد و از کلمه سوینیا (su(i)n(i)a) به معنی دریاچه گرفته شده است. خوب است بدانید که محققین این کلمه را بر روی کتیبه های باستانی و ۲۸۰۰ ساله منطقه آدزبرد در نزدیکی دریاچه سوان دیده اند، که این موضوع خود گواهی از ریشه کلمه سوان می باشد.

با همه این ها، نظر عموم مردم درباره معنی و ریشه نام دریاچه سوان چیز دیگری است. بسیاری از مردم معتقدند که سوان ترکیبی از دو کلمه سِو (سیاه: sev) و وان (مانند دریاچه وان) بوده و یا از ترکیبی مانند سِو (مشکی : sev) و وانک (به معنای کلیسا و صومعه) ساخته شده است.

برخی از منابع روسی و اروپایی قرون نوزده و بیست از دریاچه سوان با نام های «سوانگا» یا «سوانج» یاد کرده اند. این نام ها در واقع ورژن روسی ترکیب سِو وانک (صومعه سیاه) می باشد.

جالب است بدانید که در متون باستانی به جا مانده از زمان باستان تا قرون وسطی، همواره برای دریاچه سوان از کلمه «دریا» استفاده کرده و اغلب آن را با نام دریای گغام عنوان کرده اند. البته در دیگر کشورها و زبان ها، سوان نام دیگری داشته است. به طور مثال در زبان گرجی سوان را با نام گلاکونی (Gelakuni) و در زبان ترکی با نام گُکچا (Gokcha) شناخته می شدند که البته نام گکچا را اغلب در متون قرن هفدهمی اروپایی و روسی می توان دید.

تاریخچه دریاچه سوان

شاید جالب باشد بدانید که پیشینه دریاچه سوان به ۲۵ تا ۳۰ هزار سال پیش بر می گردد! البته اگر بخواهیم نگاه دقیق تری به پیشینه پهنه وسیع بیاندازیم، خواهیم دریافت که نخستین جرقه پیدایش دریاچه سوان در دوره کواترنری و حدود دو و نیم میلیون سال پیش زده شده است. زمانی که در جریان ساخت و جا به جایی پوسته های زمین، دریاچه ای ۱۰ برابر دریاچه کنونی پدید آمد.

افسانه های دریاچه سوان

در گذشته، پدیده های طبیعی شاخص، مانند کوه های بلند و دریاچه های بزرگ، همیشه مورد توجه عوام و مردم کوچه و بازار بوده اند و از آن جا که تأثیر بسیاری در زندگی آن ها داشتند، محمل مناسبی برای شکل گیری داستان ها و افسانه های مختلف بودند. دریاچه سوان نیز از این قاعده مستثنا نیست و وقتی به گذشته و تاریخ سوان نگاه می کنیم، با داستان هایی مختلف رو به رو خواهیم شد.

یکی از این داستان ها به این شرح است:

روزی روزگاری در سال های دور، جنگی سخت میان مردم ارمنی و عرب ها درگرفته بود. لشکر عرب ها تا دریاچه و شبه جزیره پیش آمده بودند و لحظه به لحظه به حملات خود می افزودند و حلقه محاصره را تنگ تر می کردند. پادشاه وقت ارمنستان که آشوت نام داشت، بسیاری از سربازان خود را از دست داده بود و با اندکی از سپاهیان خو در جزیره تنها مانده بود. با آن که بسیاری از روستایی ها، ماهی گیرها و کشیش ها به نیروهای دفاع پیوسته بودند، اما باز هم تعدادشان در برابر جنگجویان عرب به چشم نمی آمد. در همین هنگام بود که پادشاه آشوت از سر ناچاری و درماندگی با یکی از ماهی یگران خردمند خود به مشورت نشست و از او خواست تا آشوت را نصیحتی بکند. پیرمرد که سال ها بود در آن منطقه زندگی می کرد، از شرایط آب و هوایی و مختصات خورشید به خوبی آگاه بود. پیرمرد رو به پادشاه آشوت کرد و با آرامشی تمام پاسخ داد: کافیست تا صبح خیلی زود و موقع طلوع به سراغ لشکر دشمن بروید.. آشوت حرف پیرمرد را جدی گرفت و طلوغ فردا، قایق های جنگی سربازان ارمنی به سوی عرب ها حمله ور شدند. از آن جا که نور خورشید درست در پشت سربازان ارمنی قرار داشت، عرب ها قدرت بینایی خود را از دست دادند و به راحتی مغلوب شدند. ارمنی ها با قدرت هر چه تمام به عرب ها تاختند و کشته های بسیاری بر جا گذشاتند. ساعاتی بعد، اطراف دریاچه پر از جنازه های مشکی پوش عرب ها بود که باعث شد تا دریاچه سوان (مشکی) نام بگیرد.

کوتاه از پارک ملی سوان

پارک ملی سوان محدوده وسیعی از کشور ارمنستان، از جمله دریاچه سوان را در خودش جای داده است و یکی از چهار پارک حفاظت شده و ملی ارمنستان می باشد. این پارک در سال ۱۹۷۸ میلادی تأسیس شد تا دریاچه سوان زیر نظر کارشناسان قرار بگیرد و این جواهر آبی رنگ و جذاب منطقه را از بی مهری ها و خشونت انسانی دور کنند. از زمانی که این منطقه به پارک ملی بدل شد، بسیاری از عوامل محیط زیستی منطقه مانند اکوسیستم ها مورد بررسی قرار گرفته اند و حتی بر روی ماهی گیری دریاچه سوان نظارت می شود.

همان طور که انتظار می رود این پارک ملی میزبان موجودات و گیاهان منحصر به فرد خودش است که تنوع بسیار قابل توجهی هم دارند. به طور مثال نزدیک ۱۶۰۰ گونه گیاهی در این محدوده به چشم می خورند و شمار گونه های حیوانی نیز بیش از ۳۰۰ گونه می باشد. جالب آن که کلنی های حیوانی این پارک ملی به نوعی در سرزمین های قفقاز و دنیا بی نظیر می باشند.